Tiến sĩ Grigori Lokshin, nhà Việt Nam học LB Nga, người bạn lớn của Việt Nam, từ trần

Grigori Lokshin sinh ngày 1/4/1938. Năm 1961, ông tốt nghiệp Đại học quan hệ quốc tế Moskva (MGIMO) và 3 năm sau bảo vệ thành công luận án Phó Tiến sĩ cũng tại trường này với đề tài “Phong trào giải phóng dân tộc ở miền Nam Việt Nam trong những năm 1954 – 1964”. Tại Đại hội lần thứ XX Đảng Cộng sản Liên Xô (năm 1961), Grigori Lokshin tham gia tổ phiên dịch đồng bộ (dịch ca-bin) tiếng Việt đầu tiên ở Liên Xô.

Trong giai đoạn 1965 – 1973, Grigori Lokshin là Tổng thư ký Uỷ ban Ủng hộ Việt Nam của Liên Xô. Ông đã tích cực hoạt động nhằm xây dựng phong trào ủng hộ, giúp đỡ nhân dân Việt Nam tại Liên Xô, đồng thời hợp tác với nhiều phong trào, đoàn thể xã hội ở các nước đấu tranh đòi Mỹ chấm dứt cuộc chiến tranh xâm lược Việt Nam.

Ông Grigori Lokshin tiếp tục những nỗ lực đấu tranh cho hoà bình trong giai đoạn 1973 – 1993 trên cương vị Thư ký rồi Tổng thư ký Uỷ ban Bảo vệ hoà bình của Liên Xô. Năm 1994, Grigori Lokshin được bầu làm Thư ký Uỷ ban chấp hành Hiệp hội quốc tế các quỹ hoà bình, sau đó, vào năm 1998 trở thành Tổng thư ký Viện hoà bình quốc tế tại Viên (Áo). Grigori Lokshin đã góp phần to lớn vào những nỗ lực chung đòi chấm dứt các cuộc thử vũ khí hạt nhân. Từ năm 2007, ông tiếp tục hoạt động xã hội trên cương vị Phó Chủ tịch Hội Hữu nghị Nga - Việt.

Grigori Lokshin là một nhà khoa học tài năng, có nhiều công trình để đời. Ông bắt đầu hoạt động nghiên cứu khoa học tử năm 1963 tại Viện Phương Đông học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô; từ năm 1968 làm việc tại Viện Kinh tế thế giới và Quan hệ quốc tế thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Liên Xô. Ông là một trong số những tác giả của các công trình “Lịch sử cận đại Việt Nam” (1965), “Dư luận xã hội và các vấn đề chiến tranh và hoà bình” (1978), “Sổ tay tra cứu. Nước Việt Nam ngày nay” (2015), “Thế kỷ 20: nhìn thẳng và nhìn nghiêng” (2001)…

Năm 2007, Grigori Lokshin trở thành chuyên viên khoa học hàng đầu của Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN, Viện Phương Đông học thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Nga. Ông là tác giả rất nhiều bài báo về các vấn đề của phong trào giải phóng dân tộc ở miền Nam Việt Nam, về chính sách của Mỹ và Liên Xô ở Đông Nam Á, là chuyên gia hàng đầu về các vấn đề Biển Đông và ASEAN không chỉ ở Nga mà còn nổi tiếng trên thế giới. Grigori Lokshin đã tham dự, có đóng góp có giá trị vào rất nhiều cuộc hội thảo khoa học ở Liên Xô, LB Nga, ở Việt Nam và nhiều nước khác về các chủ đề liên quan Việt Nam, ASEAN, Biển Đông…

Với những đóng góp quan trọng vào hoạt động đối ngoại nhân dân và hoạt động khoa học, ông Grigori Lokshin đã được tặng thưởng Huân chương Hữu nghị giữa các dân tộc của Liên Xô, được Nhà nước Việt Nam hai lần tặng Huân chương Hữu nghị. 

Hội Hữu nghị Việt Nam - Liên bang Nga bày tỏ lời chia buồn sâu sắc về sự ra đi của Tiến sĩ Grigori Lokshin với Trung ương Hội Hữu nghị Nga - Việt, Trung tâm Nghiên cứu Việt Nam và ASEAN, Viện Phương Đông học - Viện Hàn lâm Khoa học Nga, và gia quyến ông Grigori Lokshin. Cán bộ, hội viên Hội Hữu nghị Việt - Nga, bạn bè của Tiến sĩ Grigori Lokshin ở Việt Nam luôn biết ơn ông, nhớ về ông như một người bạn lớn, thuỷ chung, chân thành và quý mến.

              ĐỨC HÀ