Lịch sử ra đời bài ca "Ngày Chiến thắng"

 Năm đó, đất nước Xô-viết chuẩn bị lễ kỷ niệm 30 năm Chiến thắng. Hội Nhạc sĩ Liên Xô đã tổ chức cuộc thi để tìm ra bài hát hay nhất về cuộc chiến tranh thần thánh của nhân dân Liên Xô đánh tan chủ nghĩa phát-xít Đức và chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản, cứu loài người khỏi hoạ diệt vong.

Ngay trước khi cuộc thi kết thúc, nhà thơ Vladimir Kharitonov đã chuyển “đưa con” của mình cho người đồng tác giả. David Tukhmanov nhanh chóng sáng tác phần nhạc, bài hát kịp gửi đi tham gia vòng thẩm âm cuối cùng của cuộc thi. Tuy nhiên, bài hát "Ngày Chiến Thắng" không giành được bất kỳ giải thưởng nào. Trong buổi nghe thử đầu tiên, một số thành viên Ban Giám khảo không ủng hộ tác phẩm. Bài hát đã không được phát sóng trên đài phát thanh hay truyền hình.

Nhưng sau đó, người đầu tiên thể hiện bài hát "Ngày Chiến Thắng" là Leonid Smetannikov. Ông đã hát trong buổi ghi hình chương trình "Ngọn lửa xanh" vào đêm trước ngày 9 tháng 5 năm 1975. Chỉ đến tháng 11 năm 1975, trong một buổi hòa nhạc nhân kỷ niệm Ngày Công an, ca sĩ Lev Leshchenko đã ca vang "Ngày Chiến Thắng" trực tiếp trên sóng truyền hình. Điều đáng nói và là một sự kỳ lạ liên quan đến “số phận lịch sử” của ca khúc là Lev Leshchenko đã nói dối ban lãnh đạo Đài Truyền hình khi đăng ký một bài khác. Nhưng chính trong buổi hòa nhạc đó, bài hát "Ngày Chiến Thắng" do Lev Leshchenko trình bày đã khiến Tổng Bí thư Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Liên Xô Leonid Brezhnev xúc động đến mức ông đứng dậy và không kìm được nước mắt. Sau sự kiện này, "Ngày Chiến Thắng" đã trở thành một phần không thể thiếu trong kho tàng các bài hát quân đội. Cả đất nước Xô-viết trước đây và sau này là Liên bang Nga đã cùng hát bài hát này.

"Ngày Chiến Thắng" từ lâu đã trở thành một bản hành khúc, được các dàn nhạc của nhiều quốc gia trên thế giới trình diễn.

“Ngày Chiến thắng” là một trong những ca khúc nổi tiếng và giàu cảm xúc nhất của Liên Xô.

Khác với nhiều bài hát về đề tài chiến tranh mang âm hưởng bi tráng, “Ngày Chiến thắng” có giai điệu vui tươi, sôi động như một bản hành khúc, thể hiện niềm hân hoan, tự hào và xúc động của nhân dân Liên Xô khi nhớ về chiến thắng lịch sử. Bài hát nhanh chóng được yêu thích rộng rãi và trở thành một phần không thể thiếu trong các dịp lễ kỷ niệm Ngày Chiến thắng hằng năm tại Nga và nhiều quốc gia khác.

Ca sĩ Lev Leshchenko là người đầu tiên trình bày “Ngày Chiến thắng” trên truyền hình Liên Xô, góp phần đưa bài hát đến gần hơn với công chúng. Ngoài ra, bài hát cũng được Dàn hợp xướng Hồng quân biểu diễn trong nhiều sự kiện trọng đại. Tại Việt Nam, bài hát này đã được dịch và được nhiều ca sĩ biểu diễn, trong đó có các Trịnh Phương, Tùng Lâm và Đăng Dương.

Bài hát “Ngày Chiến thắng” không chỉ là một tác phẩm âm nhạc mà còn là biểu tượng văn hóa và tinh thần của nhân dân Liên Xô, nhân dân Nga và những người yêu chuộng hoà bình, thể hiện lòng biết ơn đối với những người đã hy sinh vì hòa bình và đọc lập, tự do.

                                                TUỆ  YÊN