Liên bang Nga: 44 sân bay mang tên những nhân vật xuất sắc

Người dân trực tiếp bình chọn

Quyết định ngày 31/5/2019 của Tổng thống Nga dựa trên kết quả bình chọn của người dân Nga trong hai đợt bỏ phiếu của một dự án xã hội được gọi là “Những tên tuổi vĩ đại của nước Nga”. Dự án khởi động từ ngày 11/10/2018 theo sáng kiến của Hội Lịch sử, Hội Văn hóa, Hội Địa lý, Hội Lịch sử quân sự Nga và Viện Xã hội Nga.

Đã có khoảng 6 triệu người Nga tham gia bỏ phiếu để lựa chọn tên tuổi những nhân vật có ảnh hưởng quan trọng đến lịch sử phát triển nước Nga từ Thế kỷ 19. Đó là những nhà lãnh đạo quốc gia như vua, nữ hoàng, là các nhà bác học, công trình sư, nhà văn, nhà thơ, nhà du hành vũ trụ… Ở vòng một cuộc bình bầu, người dân nhiều khu vực khác nhau của nước Nga đã có sự lựa chọn giống nhau khi họ đều đồng tình lấy tên một nhân vật đặt cho sân bay tại địa phương mình. Cụ thể, Sa hoàng Pie Đại đế, nhà thơ Mikhail Lermontov và Tổng công trình sư chương trình nghiên cứu vũ trụ Liên Xô Sergey Korolyov đã đứng đầu danh sách bình chọn ở cả hai thành phố Saint Petersburg và Voronezh. Nhưng theo quy chế của dự án “Những tên tuổi vĩ đại của nước Nga”, thành phố nào nào có đông người tham gia bình chọn hơn thì sân bay của họ được mang tên nhân vật đó. Do đó, sân bay thành phố Voronezh, chứ không phải sân bay của Saint Petersburg, được mang tên Pie Đại đế bởi vì ở thành phố bên sông Neva chỉ có 59 nghìn người chọn tên Pie Đại đế trong khi ở Voronezh có tới 83 nghìn người tham gia bỏ phiếu trực tuyến mong muốn lựa chọn tên ông.

Tên nhà thơ Mikhail Lermontov là “đối tượng tranh chấp” giữa hai thành phố Mineralny Vody và Penza, còn sân bay Vnukovo ở thủ đô Moskva và sân bay thành phố Samara thì cùng “tranh giành”  Tổng công trình sư Korolyov, mặc dù sinh thời ông không sống và làm việc ở Vnukovo hay Samara. Về điểm  này thì cũng có hai trường hợp khác đáng chú ý là Sa hoàng Nikolai Đệ nhị chưa hề đến Murmansk, còn Nguyên soái Suvorov cũng chưa đặt chân tới Stavropol, nhưng sân bay quốc tế ở hai nơi này lại được mang tên hai ông.

Theo kết quả vòng hai của cuộc bỏ phiếu trực tuyến, thành phố Penza đã bầu chọn nhà phê bình văn học Nga Thế kỷ 19 V. Belinski, trong khi sân bay Vnukovo ở Moskva được mang tên nhà thiết kế máy bay Tupolev, tác giả của dòng máy bay Tu nổi tiếng của Liên Xô.

Trong cuộc bình chọn những tên tuổi vĩ đại của nước Nga để đặt tên các sân bay, thành phố Saint Petersburg rốt cuộc có phần bị “thiệt thòi” do người dân ở đây chưa thật tích cực tham gia dự án có ý  nghĩa này. Trong vòng hai cuộc bỏ phiếu, người dân Saint Petersburg phải lựa chọn một trong ba tên tuổi lớn là nhạc sĩ Shostakovich, nhà văn Dostoevski và cộng quân Alexandr Nevski. Suốt 2 tuần liền, Alexandr Nevski đã luôn dẫn đầu danh sách, nhưng đến ngày cuối cùng nhà văn Fedor Dostoevski vượt lên vị trí số 1 với cách biệt 3% số phiếu.

Với việc Shostakovich “thua cuộc” ở Saint Petersburg và nhạc sĩ lỗi lạc P. Chaikovski cũng không về nhất trong cuộc bầu chọn tên cho sân bay Vnukovo ở Moskva nên có một thực tế là không sân bay nào được mang tên nhạc sĩ Nga. Nhưng đã có hai sân bay mang tên ca sĩ: sân bay quốc tế thành phố Magadan được mang tên Vladimir Vysotski và sân bay quốc tế thành phố Krasnoyarsk được mang tên Dmitri Khvorostovski.

Nhìn chung, trong danh sách những tên tuổi vĩ đại được đặt cho các sân bay lần này thì tên tuổi vua và các tướng lĩnh ít hơn tên tuổi các nhà văn, nhà khoa học và họa sĩ. Nhưng tên gọi mới của hơn 40 sân bay cũng phần nào phản ánh được chặng đường lịch sử của nước Nga kể từ Thế kỷ 19 - từ những cuộc cải cách do Pie Đệ nhất khởi xướng đến hai cuộc chiến tranh thế giới, tới những năm tháng khôi phục, xây dựng đất nước, tiến hành công cuộc chinh phục vũ trụ, khai thác tài nguyên trong lòng đất vùng Sibiri…

Tăng cường cơ hội hiểu biết lịch sử

Chủ trương lấy tên những nhân vật lỗi lạc của nước Nga đặt cho các sân bay là nhằm tăng cường cơ hội hiểu biết về lịch sử dân tộc, khơi dậy lòng tự hào, yêu nước trong người dân Nga, nhất là trong thế hệ trẻ. Sân bay, đường phố, những con tàu lớn, những công trình lớn… mang tên danh nhân, mà lại thông qua sự bình chọn của công chúng, là một cách để tô đẹp những trang vàng lịch sử nước Nga, ghi tạc công lao của các anh hùng, chiến sĩ, các nhà lãnh đạo, quản lý và các nhà khoa học, công trình sư, văn nghệ sĩ… có đóng góp vĩ đại vào công cuộc kháng chiến vì độc lập tự do của Tổ quốc cũng như sự nghiệp xây dựng, phát triển đất nước.

Những băn khoăn về kỹ thuật

Tuy nhiên, trên thực tế cũng có nhiều ý kiến cho rằng, do mức độ tích cực hưởng ứng, tham gia bình chọn của người dân ở các địa phương lần này chưa đều nên đã có trường hợp cụ thể tên tuổi danh nhân được đặt tên cho một số sân bay chưa thật sự hợp lý. Thêm nữa, về mặt kỹ thuật, việc đặt tên danh nhân cho sân bay “cũ” có phần gây khó khăn cho cách gọi, cách viết, cách nhận diện khi trao đổi thông tin. Chẳng hạn, cái tên “sân bay Sheremechievo Moskva mang tên Puskin” là quá dài khi có tới 3 tên riêng trong tổ hợp từ này. Trên vé máy bay điện tử rồi cũng chỉ có thể ghi là SVO để xác định sân bay này như lâu nay. Hoặc cũng tại Moskva, “sân bay quốc tế Domodedovo mang tên Lomonosov” cũng là một cái tên phức tạp, chưa kể về ý nghĩa thì “Domodedovo mang tên Lomonosov” có thể không có tác dụng làm rạng danh tên tuổi nhà bác học vĩ đại Mikhail Lomonosov!

Theo số liệu thống kê đến tháng 9/2018, ở Nga có 227 sân bay. Việc đặt tên danh nhân cho 44 sân bay chỉ mới là một số ít. Dự án “Những tên tuổi vĩ đại của nước Nga” sẽ tiếp tục được thực hiện, đối với các sân bay cũng như nhiều loại công trình khác.

                                                               ĐỨC HÀ